Verschillende onderzoeksgroepen van onze Faculteit Diergeneeskunde en spin-off PathoSense sloegen de handen in elkaar om op zoek te gaan naar een methode om op een snelle manier de antibioticum gevoeligheid van Mycoplasma bovis te bepalen. Het genezen van dieren getroffen door M. bovis is echter een grote uitdaging, aangezien deze bacterie resistent kan zijn aan verschillende antibiotica. Daarnaast kan deze slimme bacterie zich verstoppen voor het afweersysteem van het dier en zo chronische infecties veroorzaken. Het is dus cruciaal om snel te weten voor welke antibiotica M. bovis gevoelig is, zodat een gerichte therapie ingezet kan worden.
In dit onderzoek werd een nieuwe diagnostiek op basis van nanopore sequencing gebruikt. Hierdoor kon het volledige genoom van M. bovis in kaart gebracht worden en de genetische basis van resistentie geverifieerd worden ten opzicht van de tijdrovende huidige testen. In de nabije toekomst zal deze test dan ook binnen enkele dagen tot een antibiogram kunnen leiden en bijgevolg kan er een antibioticumkeuze gemaakt worden die optimaal is voor de dieren, hun eigenaar en de volksgezondheid. Ook kan dit onderzoek een belangrijke bijdrage betekenen voor de humane geneeskunde, waar Mycoplasma infecties ook regelmatig voorkomen en antibioticumresistentie mogelijk ook een probleem is.
Het onderzoek werd gefinancierd door FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. De resultaten werden gepubliceerd in een peer-reviewed tijdschrift: Bokma J., Vereecke N., Nauwynck H., Haesebrouck F., Theuns S., Pardon B., Boyen F. 2021. Genome-wide association study reveals genetic markers for antimicrobial resistance in Mycoplasma bovis. Microbiology Spectrum, e00262-21.

Fijn stof gehaltes in kalverstallen zijn lager dan bij varkens en pluimvee, maar wel gelinkt aan pneumonie!
Een recente studie van de UGent (Inwendige Ziekten Grote Huisdieren) bepaalde de fijnstof concentratie in kalverstallen op 24 melkvee- en 23 vleesveebedrijven. Zowel de grotere fractie (PM10) als de kleinere (PM2.5) en ultrakleine fractie (PM 1.0) werden gemeten. De gemiddelde concentratie van PM10, gemeten over 24 uur, was 70.3 µg/m3 wat veel lager is dan de 100 tot 500 keer hogere waarden die bij varkens en pluimvee gemeten worden. Wel konden Katharina van Leenen en Bart Pardon aantonen dat kalveren die blootgesteld waren aan concentraties van de zeer fijne stoffractie (PM1.0) groter dan 49.1 µg/m3 13 keer meer kans hadden op pneumonie (longontsteking), zoals vastgesteld via longecho. Ook bleek het stof hoge gehaltes aan endotoxinen (de wanden van gram negatieve bacteriën) te bevatten, die ook gelinkt waren met pneumonie bij waarden groter dan 8.5 EU/kg. Fijn stof remt het trilhaar-slijmsysteem van de luchtwegen en remt de werking van witte bloedcellen, waardoor dieren gemakkelijker longontsteking zouden ontwikkelen veroorzaakt door een nieuwe infectie of de eigen reeds aanwezige bacteriën (bv. Pasteurellas). Dit is de eerste studie naar het verband tussen fijn stof in kalverstallen en longontsteking, en toont duidelijk aan dat er dringend nood is aan vervolgonderzoek om een gezond stalklimaat te kunnen garanderen.
Dit onderzoek werd gepubliceerd in het vaktijdschrift Journal of Dairy Science (van Leenen et al., 2021) en gefinancierd door het bijzonder onderzoeksfonds van Universiteit Gent.

16/04/2021

Kalveren beschermen tegen koude: hoe doe je dat?
Tip 3: warmteverlies beperken
Kalveren, en in het bijzonder melkveekalveren, hebben een groot lichaamsoppervlak t.o.v. hun gewicht én weinig lichaamsvet. Lichaamsvet is niet enkel een goede energiebron om op te warmen maar zorgt ook voor isolatie. Magere kalveren verliezen dus meer lichaamswarmte en zijn dus gevoeliger aan koudestress, waaronder tocht. In studies ziet men dan ook systematisch dat magere kalveren een verhoogde kans op longontsteking hebben. Bij paarden is het opleggen van een deken al lang ingeburgerd, ook omdat deze diersoort in tegenstelling tot runderen sterk kan zweten. De laatste jaren worden ook meer en meer ‘kalfvestjes’ gebruikt om de dieren te beschermen. Onderzoek toonde ook aan dat een goede ‘nesting score’ belangrijk is. Deze verkrijg je door steeds een hoeveelheid stro te voorzien, voldoende voor het kalf om zijn poten volledig in weg te stoppen. Verder kunnen warmteverliezen beperkt worden door te zorgen dat de kalveren droog zijn. Regeninval vermijden en zorgen voor een droge bedding door goede drainage is cruciaal. Kalveren kunnen ook door het liggen tegen een koude, betonnen muur veel warmte verliezen en koudestress ervaren. Het gebruik van beter isolerend materiaal (plastic, hout,…) als wand kan dit beperken.

14/02/2021

De afgelopen dagen heeft de winter zich duidelijk laten voelen en zien. Met nachten ver onder het vriespunt, vraagt het jongvee wat extra aandacht. Om de kalfjes door deze koude dagen te helpen, worden er deze week enkele tips gepost om de kalveren te beschermen tegen de kou!
Alvast onze eerste tip.
Tip 1: voeding aanpassen
Bij temperaturen lager dan 10°C (onderste grens van de comfortzone bij het kalf), heeft een kalf meer energie nodig om de lichaamstemperatuur op peil te houden. Deze energie is dan niet beschikbaar voor groei. Bij een kalf jonger dan 3 weken is dat zelfs 15 °C.
Om de groei te vrijwaren en te verzekeren dat de dieren genoeg energie hebben voor het immuunsysteem kunnen we ofwel de hoeveelheid melk per dag verhogen, de melk indikken (melkpoeder), melkpoeder met een hoger vetgehalte voeren of bij reeds herkauwende kalveren het ruwvoergehalte verhogen.
Voor elke 5°C lager dan 15°C (of 10°C als ouder dan 3 weken) is er 50 gram extra melkpoeder per dag nodig. Dit komt neer op het voeren van 6 liter melk met 150 g poeder/L i.p.v. de standaard 125 g. Zorg steeds dat er vers water ter beschikking is (ook al is dat niet evident bij vriesweer) om zoutintoxicatie te voorkomen. Voor koemelk komt dit neer op 0,33 liter extra melk per dag.
Verder kan er ook overgeschakeld worden naar een melkpoeder met een hoger vetpercentage (meer energie), bv. van 15% naar 20% vet. Voor oudere kalveren die al herkauwen kan door het verhogen van het gehalte ruwvoeder (bv. fijngehakseld koolzaadstro vermengd in krachtvoeder) de warmteproductie door de pens verhoogd worden.
Bron: Drackley, Veterinary Clinics Food Animal Practice 2008

10/02/2021