Fijn stof gehaltes in kalverstallen zijn lager dan bij varkens en pluimvee, maar wel gelinkt aan pneumonie!
Een recente studie van de UGent (Inwendige Ziekten Grote Huisdieren) bepaalde de fijnstof concentratie in kalverstallen op 24 melkvee- en 23 vleesveebedrijven. Zowel de grotere fractie (PM10) als de kleinere (PM2.5) en ultrakleine fractie (PM 1.0) werden gemeten. De gemiddelde concentratie van PM10, gemeten over 24 uur, was 70.3 µg/m3 wat veel lager is dan de 100 tot 500 keer hogere waarden die bij varkens en pluimvee gemeten worden. Wel konden Katharina van Leenen en Bart Pardon aantonen dat kalveren die blootgesteld waren aan concentraties van de zeer fijne stoffractie (PM1.0) groter dan 49.1 µg/m3 13 keer meer kans hadden op pneumonie (longontsteking), zoals vastgesteld via longecho. Ook bleek het stof hoge gehaltes aan endotoxinen (de wanden van gram negatieve bacteriën) te bevatten, die ook gelinkt waren met pneumonie bij waarden groter dan 8.5 EU/kg. Fijn stof remt het trilhaar-slijmsysteem van de luchtwegen en remt de werking van witte bloedcellen, waardoor dieren gemakkelijker longontsteking zouden ontwikkelen veroorzaakt door een nieuwe infectie of de eigen reeds aanwezige bacteriën (bv. Pasteurellas). Dit is de eerste studie naar het verband tussen fijn stof in kalverstallen en longontsteking, en toont duidelijk aan dat er dringend nood is aan vervolgonderzoek om een gezond stalklimaat te kunnen garanderen.
Dit onderzoek werd gepubliceerd in het vaktijdschrift Journal of Dairy Science (van Leenen et al., 2021) en gefinancierd door het bijzonder onderzoeksfonds van Universiteit Gent.
16/04/2021